Żywienie w chorobach kręgosłupa
W ostatnich latach stwierdzono zależność pomiędzy procesami przemiany w dyskach międzykręgowych a żywieniem. Udowodniono, że u podstaw zmian dystroficznych w dysku leży zaburzenie węglowodanowej, mineralnej i wodno-solnej przemiany materii, oraz niedobór wapnia i wody.
Sposób odżywiania ma bezpośredni wpływ na powstawanie i przebieg chorób kręgosłupa. Prawidłowe żywienie gwarantuje polepszenie procesów przemiany w kręgosłupie. Do tego niezbędne są w odpowiedniej ilości witaminy A, B, C, D, sole mineralne (wapń, magnez, mangan, krzem, cynk, chrom), enzymy, a także pokarm, posiadający kwasy organiczne, hormony, mikroelementy, aktywne biologicznie substancje i woda. Wszystko to znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego, rybach oraz produktach mlecznych.
Właśnie dlatego w chorobach kręgosłupa zalecana jest dieta kwaśno-mleczno- roślinna, składająca się w 10-30% z kwaśno-mlecznych produktów i w 50-70% z warzyw oraz owoców, przy czym w 1/2 zalecanej porcji spożywanych w stanie surowym. Każdego dnia należy spożywać suszone owoce, kasze i ryby.
Oprócz witamin do funkcjonowania kręgosłupa niezbędne są substancje mineralne i mikroelementy. Wszyscy wiedzą, że wapń to kości. Dorosły, zdrowy człowiek każdego dnia powinien dostarczać organizmowi 800 mg wapnia, osoby w wieku podeszłym – 1500 mg, dzieci – 1000 mg. Ta potrzeba uzupełniana jest, na przykład, przez 0,5 l mleka lub 100 g sera. Wapń zawierają: mięso, świeże jaja, orzechy i pestki słonecznikowe, pęd buraka, dmuchawca, gorczycy, czerwona kapusta, kalafior, sałata, marchew, ogórki, pomarańcze, daktyle, rodzynki.
Fosfor – kolejny niezbędny element dla kręgosłupa. Uważa się, że idealne proporcje między fosforem a wapniem w pokarmie wynoszą 1,5 : 1. Fosfor zawierają ryby, tran, ozór, ser żółty, strączki soi, szpinak, ogórki, kapusta, groch, sałata, ziarna żyta i pszenicy, otręby.
Magnez – bierze udział w tworzeniu tkanek. Zawierają go: strączki bobu, groch, fasola, ogórki, szpinak, awokado, otręby, całe ziarna, orzechy, nasiona słonecznika, miód, rodzynki, suszone śliwki, czekolada. Słabość do czekolady często oznacza niedobór magnezu w organizmie. Średnia dawka magnezu wynosi 300 mg na dobę.
Mangan – ważny element, który transportuje tlen z krwi do komórek. To szczególnie istotne w odżywianiu dysków międzykręgowych i chrząstek, które nie mają bezpośredniego krwiobiegu. Zawierają go: wątroba, żółtko jajka, drób, żółte sery, wodorosty morskie, ziemniaki, sałata, seler, cebula, groch, bób, otręby i mąka kukurydziana, banany, migdały, kasztany, orzechy włoskie.
Cynk – niezbędny jako część składowa enzymów, przetwarzających beta- karoten w witaminę A. To szczególnie ważne dla rozwoju tkanki chrząstkowej i kostnej. Zalecane jest dodatkowe spożywanie w ilości 15-30 mg na dobę w postaci dodatku dietetycznego.
Bor, krzem i miód także biorą udział w wytworzeniu zdrowej tkanki kostnej. Z tego wynika, jak ważna jest dieta, zawierająca pokarm nieprzetworzony (ziarna) lub dodatki dietetyczne.
Bardzo zdrowe są owoce morza – krewetki, kraby, kalmary, małże i in. Mało w nich tłuszczu, za to dużo pełnowartościowych białek, witamin, mikroelementów. Kapusta morska zawiera dużą ilość jodu i rozmaitych substancji, polepszających przemianę tłuszczową.
Żywienie lecznicze w chorobach kręgosłupa wyklucza spożycie: alkoholu (w jakiejkolwiek postaci), mocnej kawy i herbaty, zup i bulionów na kościach oraz mięsie, słodkiego chleba, tortów, ciastek, konfitur.
Trzeba pamiętać o tym, że im więcej w produktach żywnościowych mikroelementów i wapnia, tym zdrowsza taka dieta dla osób z patologią kręgosłupa.
Porządek żywienia. Za racjonalne uważa się uważa się 3-4-krotne żywienie w ciągu doby. Kolację dobrze spożyć nie później, niż o godz.19:00.
Zasady spożywania wody. Do prawidłowego funkcjonowania człowiek potrzebuje ok. 2,5 l wody na dobę. W wieku 18 lat zawartość wody w ciele człowieka wynosi 65-70% masy ciała, przy czym krew składa się z wody w 90%, ślina – w 99%, mięśnie i organy wewnętrzne z 70-80%, kości z 20-25%.
Z wiekiem komórki tracą możliwość zatrzymywania odpowiedniej ilości wody, w wyniku czego człowiek starzeje się, następuje odwadnianie tkanek, w tym i dysków międzykręgowych. Woda wymywa z komórek produkty przetworzone przemiany materii, wydala je przez nerki lub skórę.
Szczególną uwagę należy zwrócić na dodatkowe oczyszczanie wody w warunkach domowych.
Soki. Każdy chory człowiek koniecznie powinien pić świeżo przygotowane soki warzywne, zwłaszcza marchwiowy, ogórkowy, buraczany, a także owocowe, – jabłkowy, pomarańczowy. Soki to źródło witamin A, B, C, D, E, K, P. Polepszają strukturę kości, wzmacniają system nerwowy oraz immunologiczny.